Cukrzyca ciążowa jest częstym zjawiskiem występującym nawet u co 10 kobiety w ciąży. Choć dolegliwość jest powszechna, to brak odpowiedniego rozpoznania i leczenia może wiązać się z dużym ryzykiem zarówno dla matki, jak i dla dziecka. Poznaj bliżej definicję cukrzycy ciążowej, przyczyny tej dolegliwości, objawy oraz dowiedz się, jak przebiega poród z cukrzycą ciążową.
Cukrzyca ciążowa, czyli?
Cukrzyca ciążowa a cukrzyca w ciąży to dwie różne jednostki chorobowe. Warto mieć tego świadomość, bo obie choroby niosą inne konsekwencje kliniczne dla matki oraz dziecka. Cukrzyca ciążowa ma charakter przejściowy i jest związana ze zmianami hormonalnymi, których doświadcza kobieta podczas ciąży. Przejściowy charakter oznacza, że cukrzyca ciążowa pojawia się tylko w czasie, gdy kobieta jest ciężarna i zazwyczaj rozpoznaje się ją między 24 a 28 tygodniem ciąży. Powoduje hiperglikemię, czyli potocznie nazywany „wysoki cukier we krwi”. Cukrzyca ciążowa mija po porodzie – kobieta zmagająca się z tą dolegliwością wymaga jednak specjalnej opieki lekarskiej. Może być też sygnałem dla kobiety, że jej organizm ma predyspozycje do zaburzeń gospodarki węglowodanowej.
Cukrzyca w ciąży to natomiast choroba, która wystąpiła u kobiety jeszcze przed zajściem w ciąży. Nie ustępuje w chwili porodu i wymaga stałego leczenia. Cukrzyca typu 1 w ciąży to schorzenie o charakterze autoimmunologicznym i wynika z nieprawidłowej pracy trzustki. Natomiast cukrzyca typu 2 może mieć pochodzenie genetyczne, ale również środowiskowe i być związana z nieprawidłowym stylem życia, otyłością, nieodpowiednią dietą etc.
Jakie są przyczyny cukrzycy ciążowej?
Cukrzyca ciążowa powstaje głównie na skutek zmian hormonalnych, które zachodzą w organizmie kobiety podczas ciąży. Ponadto, do czynników zwiększających ryzyko tej choroby należą:
- wiek matki przekraczający 35 lat,
- wcześniejsze liczne porody, urodzenie dziecka o masie ciała powyżej 4 kg lub z wadami rozwojowymi, zgony wewnątrzmaciczne,
- przypadki cukrzycy w rodzinie,
- nadwaga oraz otyłość,
- zespół policystycznych jajników,
- nadciśnienie tętnicze,
- cukrzyca w poprzednich ciążach.
Jakie są objawy cukrzycy ciążowej?
Cukrzycę ciążową może rozpoznać sama kobieta ciężarna, ponieważ daje ona charakterystyczne objawy. Wśród najczęstszych symptomów warto wspomnieć o:
- nadmiernej senności i uczuciu zmęczenia,
- częstomoczu,
- nawracających infekcjach układu moczowego,
- mdłościach,
- zawrotach głowy,
- nadmiernym pragnieniu i napadach głodu,
- nagłym i nadmiernym przyroście wagi w ciąży oraz zbyt szybkim wzroście płodu,
- zaburzeniach widzenia.
Jak przebiega poród u ciężarnych z cukrzycą ciążową?
Jeśli cukrzyca ciążowa jest skutecznie kontrolowana, a kobieta w ciąży przestrzega zaleceń leczenia, to możliwy jest brak powikłań zarówno u matki, jak i płodu. W takich przypadkach masa urodzeniowa dziecka zazwyczaj nie przekracza 4000 g, co umożliwia naturalny poród w 39.-40. tygodniu ciąży. Jednakże, gdy pacjentka ma obciążony wywiad, ciąża wiąże się z komplikacjami, a cukrzyca jest niewłaściwie wyrównana, lekarz wraz z pacjentką planuje wcześniejsze zakończenie ciąży. Szczególną uwagę należy zwrócić na pacjentki powyżej 40. roku życia z nadciśnieniem tętniczym lub stanem przedrzucawkowym.
Podczas porodu, z uwagi na zwiększone ryzyko dystocji barkowej u dziecka, konieczna jest regularna kontrola poziomu glukozy we krwi co godzinę, dążąc do utrzymania wartości między 70 a 120 mg/dl. W zależności od wyników można podać dożylnie glukozę lub insulinę. Poród powinien odbywać się w specjalistycznym ośrodku z doświadczeniem w prowadzeniu ciąż skomplikowanych cukrzycą oraz z dostępem do intensywnej opieki noworodkowej.
